Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Celem nowych regulacji jest promowanie i ułatwianie zawierania układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych.
Układy zbiorowe pracy stanowią rodzaj porozumień społecznych, które są zawierane w drodze rokowań pomiędzy pracodawcą a pracownikami reprezentowanymi przez związki zawodowe. Dzięki nim możliwe jest ustalenie warunków pracy odmiennych niż te przewidziane w Kodeksie pracy, z zachowaniem zasady korzystności dla zatrudnionych. Ustalenia te mogą dotyczyć szerokiego wachlarza kwestii, takich jak godzenie życia zawodowego z prywatnym, wdrażanie nowych technologii, promowanie równości płci, przeciwdziałanie mobbingowi czy ochrona zdrowia psychicznego w środowisku pracy.
Zgodnie z ustawą, która została przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, partnerzy społeczni zyskują możliwość wspólnego decydowania o zakresie, w jakim układ zbiorowy może regulować warunki pracy inaczej niż przepisy ustawowe. Jednocześnie utrzymana zostaje tzw. zasada korzystności, która gwarantuje, że ustalenia zawarte w układzie nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż obowiązujące prawo pracy. W formie otwartego katalogu zaproponowano, aby układy określały również zagadnienia dotyczące m.in. bezpieczeństwa i higieny pracy, podnoszenia kwalifikacji zawodowych wraz z urlopami szkoleniowymi czy zarządzania wiekiem i aktywnego starzenia się pracowników.
Nowa regulacja wprowadza też uproszczenia o charakterze deregulacyjnym. Ich głównym celem jest ułatwienie procedur zawierania i rejestrowania układów zbiorowych pracy, co ma przyczynić się do ich promowania i rozwoju.
Rejestracja układu w Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy będzie odbywać się za pomocą systemu teleinformatycznego. W tej ewidencji znajdą się także porozumienia zbiorowe zawarte przez co najmniej dwóch pracodawców, przy czym zgłoszenia w takich przypadkach dokona jeden z pracodawców lub reprezentująca ich organizacja pracodawców. Ustawa przewiduje także wprowadzenie możliwości mediacji w razie sporu, gdzie bezstronny mediator miałby pomagać stronom w osiągnięciu korzystnych rozwiązań.
W zakresie czasu obowiązywania układy zbiorowe zyskają większą elastyczność – strony negocjacji będą mogły zdecydować się na zawarcie układu na czas określony z opcją jego przedłużenia, a także na czas nieokreślony.
Nowa ustawa stanowi również dostosowanie polskiego prawa do unijnej dyrektywy w sprawie odpowiednich wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Przepisy unijne zobowiązują te państwa członkowskie, w których wskaźnik zasięgu rokowań zbiorowych jest poniżej progu 80%, do ustanowienia ram prawnych sprzyjających rokowaniom zbiorowym i stworzenia planu działań mających na celu ich promowanie. Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
fot. freepik.com
oprac. /kp/









