Główny Urząd Statystyczny potwierdził wstępne szacunki sprzed kilku tygodni – inflacja CPI w maju była w Polsce najwyższa od 24 lat. Gwałtownie rosły ceny m.in. żywności, paliw czy użytkowania mieszkania. W maju indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych wzrósł o 13,9% w porównaniu z analogicznym miesiącem ubiegłego roku. Względem poprzedniego miesiąca wskaźnik zwiększył się o 1,7%, a więc mniej niż w kwietniu (2,0% mdm) oraz wyraźnie mniej niż w marcu (3,3% mdm).

Wzrost cen zanotowano w niemal wszystkich głównych kategoriach towarów i usług. W porównaniu do kwietnia inflację najmocniej w górę ciągnęły użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (+0,5 p. proc.), a także żywność i napoje bezalkoholowe oraz transport (po 0,35 p. proc.). Paliwa do prywatnych środków transportu podrożały o 35% względem maja 2021 r. i o 5% wobec kwietnia 2022 r. Ceny żywności poszły w górę o 14,1% rdr i 1,3% mdm. Za nośniki energii płacono według GUS-u o 31,4% więcej niż rok wcześniej i 3,5% więcej niż przed miesiącem.

Ceny towarów wzrosły o 14,9% rdr, a usług - o 10,8% rdr.

Większość rynkowych ekonomistów jest przekonana, że już za kilka miesięcy powinniśmy zobaczyć inflacyjny szczyt. Spodziewany jest on w miesiącach letnich, prawdopodobnie na poziomie 15-20%. Według niedawnej projekcji Narodowego Banku Polskiego miał on wypaść na poziomie 13-17%. Potem inflacja CPI ma się obniżać, ale najprawdopodobniej pozostanie bardzo wysoka przynajmniej przez kolejne dwa lata.

Jak podkreślają eksperci, nie jest prawdą, że za tak wysoką inflację odpowiadają wyłącznie czynniki zewnętrzne. „Importowany” z zagranicy wzrost cen paliw, żywności i energii odpowiada za prawie połowę rocznej dynamiki CPI, ale drugie tyle wnoszą czynniki krajowe widoczne w tzw. inflacji bazowej, która w kwietniu ustanowiła nowy rekord na poziomie 7,7% wobec 6,9% w marcu. Wysoka inflacja nie jest też tylko polską specyfiką. Niewidziany od dekad wzrost cen dotyka prawie całą Europę, Stany Zjednoczone, Japonię i wiele krajów rozwijających się. W Niemczech inflacja CPI w maju sięgnęła 7,9% i osiągnęła poziomu po raz ostatni widziane podczas kryzysu naftowego blisko pół wieku temu. W Estonii tempo wzrostu cen konsumpcyjnych przekroczyło 20%.

fot. freepik.com
oprac. /kp/