Mimo spadku inflacji w ostatnich miesiącach wciąż jest ona największym zmartwieniem polskich przedsiębiorców – wskazuje na nią 39,4% liderów biznesu, więcej niż w 2024 r. Eksperci podkreślają, że obawy te są naturalnym efektem doświadczeń ostatnich lat – dwucyfrowy wzrost cen odcisnął piętno na firmach, powodując presję kosztową i trudności w planowaniu inwestycji.

Raport „Bieżące lęki i obawy przedsiębiorców 2025” UCE Research i platformy ePsycholodzy.pl przedstawia listę 29 potencjalnych lęków i obaw panujących wśród liderów biznesu. Ankietowani mieli wskazać maksymalnie pięć kwestii, których obecnie najbardziej się boją, prowadząc firmę lub zarządzając nią. Okazało się, że 2,2% z nich niczego się nie boi (w 2024 r. było to 3,4%). Najwięcej respondentów – 39,4% – obawia się z kolei inflacji, w tym utraty wartości pieniądza. To o 8,1 p.p. więcej niż rok wcześniej. – Nawet jeśli ostatnie miesiące przyniosły spadek inflacji, to przedsiębiorcy wiedzą, że warunki makroekonomiczne mogą się odwrócić i znacząco wpłynąć na budżety firm. Dwucyfrowy wzrost cen odcisnął piętno na przedsiębiorcach, którzy odczuli presję kosztową, spadek realnej wartości pieniądza oraz trudności w planowaniu inwestycji i kontraktów. Blisko 40% osób prowadzących biznesy nie czuje się bezpiecznie, a przez to może unikać odważniejszych decyzji inwestycyjnych – komentuje psycholog Michał Murgrabia, współautor raportu z platformy ePsycholodzy.pl. Michał Pajdak, wykładowca akademicki i drugi ze współautorów, dodaje, że w najbliższym okresie scenariusz powrotu do dwucyfrowej inflacji nie wydaje się zbyt realny, ale ryzyko podwyższonej inflacji, wyższej niż cel NBP, już tak. – Oznacza to zatem, że firmy będą nadal ostrożne i zachowawcze w planowaniu wydatków, w tym inwestycji – tłumaczy ekspert.

Najczęściej na inflację wskazują przedsiębiorcy ze średnich miast (20–49 tys. mieszkańców) – aż 48,1% z nich – i z wykształceniem wyższym (41,8%). Obawy te dominują też wśród właścicieli firm zatrudniających powyżej 250 pracowników (49,5%) oraz w branży consultingu i doradztwa strategicznego (52,9%). – Przedsiębiorcy ze średniej wielkości miast często prowadzą firmy mocno osadzone w lokalnym rynku, gdzie marże są ograniczone, a podwyżki cen trudniej przerzucić na klienta końcowego. Właściciele firm i osoby z wykształceniem wyższym to z kolei grupy bardziej świadome ryzyk makroekonomicznych i realnych konsekwencji inflacji dla inwestycji, kapitału obrotowego czy kosztów finansowania – wyjaśnia Michał Pajdak.

Na drugim miejscu znalazła się obawa przed nieuczciwymi klientami (36%). – Przedsiębiorcy czują zagrożenie płynące zarówno z poziomu mikroekonomicznego, jak i makroekonomicznego. Nieuczciwi klienci mogą osłabić płynność finansową i generować koszty, np. windykacji. W skrajnych przypadkach, zwłaszcza w sektorze MŚP, mogą doprowadzić nawet do utraty płynności, ograniczenia inwestycji czy zamknięcia firmy – podkreśla Michał Murgrabia. Na kolejnych pozycjach pojawiły się: destabilizacja państwa (21,4%), inwigilacja władzy (18,2%) i konflikt Polski z krajami spoza UE (14,5%). Eksperci zwracają uwagę, że wszystkie te zjawiska – choć mają podłoże polityczne – wywołują konsekwencje gospodarcze, takie jak wzrost kosztów regulacyjnych, zakłócenia w handlu czy spadek zaufania inwestorów.

Natomiast na końcu rankingu znalazły się kwestie związane z nowymi technologiami i globalnymi kryzysami. Sztucznej inteligencji obawia się jedynie 2,4% przedsiębiorców, a cyberprzestępczości – 2,8%. Niewielkie obawy budzą także: spowolnienie gospodarcze i nowa pandemia (po 3,2%) oraz wojna ogólnoświatowa (3,8%). – Niski odsetek wskazań dotyczących sztucznej inteligencji czy przestępczości cybernetycznej nie oznacza braku ryzyka, lecz raczej niższą świadomość lub odległość percepcyjną tych zagrożeń wobec bardziej „namacalnych” problemów, takich jak inflacja czy nieuczciwi klienci. Wielu przedsiębiorców nadal traktuje AI jako szansę rozwojową, a nie zagrożenie, a cyberbezpieczeństwo – mimo rosnącej skali ataków – nie zawsze postrzegane jest jako bezpośrednie ryzyko finansowe, szczególnie w mniejszych firmach. To sugeruje, że w obu obszarach istnieje luka edukacyjna i potrzeba większej świadomości biznesowej – zaznacza Michał Pajdak.

fot. freepik.com
oprac. /kp/