Od 1 czerwca w Rybniku istniał będzie Park Kulturowy „Centrum Starego Rybnika”. Uchwałę w tej sprawie podjęli rybniccy radni na sesji 22 lutego. Park kulturowy to forma ochrony zabytków obejmująca różnorodną przestrzeń: zabytki, budynki współczesne i zieleń, która wprowadza w niej ład.

– Do stworzenia w Rybniku parku kulturowego przygotowujemy się tak naprawdę od 2015 r., bo właściwie temat ten żyje od tamtego momentu. Przeprowadziliśmy naprawdę szeroką dyskusję – 100 dni spotkań, dyskusji, panelów, spacerów z różnymi mieszkańcami. Zebraliśmy ponad 1200 ankiet od mieszkańców. W ramach konsultacji projektu uchwały wpłynęło 12 uwag, z których część dotyczy terminu wprowadzenia zasad dotyczących parku. Nie ma uwag przeciwko parkowi jako takiemu – komentuje Piotr Kuczera, prezydent Rybnika.

Jak tłumaczy Miasto Rybnik, w pewnym sensie park wprowadza równość dla wszystkich, którzy działają w tej ważnej przestrzeni. – Jeżeli ktoś ma budynek wpisany do rejestru zabytków, na wszystko musi mieć pozwolenie, ponosi dodatkowe koszty. A tymczasem obok, w tej samej przestrzeni działa ktoś na innych zasadach i psuje przestrzeń wspólną, bo nie ma budynku wpisanego do takiego czy innego rejestru zabytków, np. wywieszając jakąś szpetną reklamę tuż obok zabytku, bo on może... Park kulturowy jest okazją do wyrównania szans i kosztów. Zapisy dotyczące reklam są takie same dla budynków współczesnych i zabytkowych – wskazuje magistrat. Dodatkowo park kulturowy premiuje tych, którzy działają tu na stałe, czyli lokalnych przedsiębiorców. – Dlaczego? Bo zasady parku kulturowego zabraniają działalności w bramach, przejściach, podjazdach, zabraniają stawiania stanowisk sprzedażowych czy automatów do gier i zabaw w przestrzeni parku kulturowego. Czyli nie pozwalają zarobić handlowi obwoźnemu, który nie płaci tu podatków. Park kulturowy kończy dziki handel, np. z samochodów, przyczep. Pozwala na handel na terenie targowiska, czyli w wyznaczonym miejscu, na określonych zasadach – dodaje urząd miasta.

Od czasu, kiedy rozpoczęła się dyskusja o parku, już kilkunastu właścicieli rybnickich lokali zgłosiło się do konserwatora z pytaniem o szyldy czy witryny, a na terenie miasta są już lokale, które działają z nowymi wytycznymi.

Park kulturowy miał powstać także w Raciborzu. Formalne prace trwały od grudnia 2019 r. Można było składać wnioski i uwagi co do treści projektu uchwały, ponadto odbywały się warsztaty, wizyty studyjne oraz spotkania i konsultacje z przedsiębiorcami i mieszkańcami. Miała też miejsce konferencja „Ochrona krajobrazu kulturowego miast historycznych”. Podczas głosowania w kwietniu 2023 r. dziesięciu radnych było za, dziesięciu przeciw, a jeden wstrzymał się od głosu. Czytaj więcej: Park Kulturowy Serce Starego Raciborza nie powstanie

fot. UM Rybnik
oprac. /kp/