W województwie śląskim, podobnie jak w całej Polsce, widać stały wzrost liczby cudzoziemców zgłaszanych do ubezpieczeń społecznych. Na koniec października ich liczba wynosiła 1,191 mln, a w samym województwie – 101,7 tys. Najwięcej osób pochodzi z Ukrainy – 788,3 tys., również w regionie stanowią oni najliczniejszą grupę obcokrajowców pracujących legalnie – ponad 76 tys. Kolejni są Białorusini (135,2 tys., w woj. śląskim – 4,9 tys.).
U obywateli Białorusi kluczowym czynnikiem powodującym emigrację jest niestabilna sytuacja polityczna w tym kraju. Badania Narodowego Banku Polskiego wskazują, że 84% ankietowanych przybyło do Polski w 2020 r. lub później, a motywacją 60% z nich była obawa przed represjami. Kwestie ekonomiczne były wskazywane jako drugi co do ważności czynnik napędzający migrację. Dużą grupę stanowią osoby o polskich korzeniach – 24% respondentów posiada Kartę Polaka lub obywatelstwo polskie. – Czynnikiem odróżniającym ich od pozostałych imigrantów z Białorusi jest przede wszystkim lepsza znajomość języka polskiego, dużo stabilniejszy status pobytowy w Polsce oraz korzystniejsza pozycja na rynku pracy w Polsce – wskazuje NBP.
Wśród imigrantów jest podobna liczba kobiet i mężczyzn. Ok. 60% pytanych ma wyższe wykształcenie. Połowa ma mniej niż 34 lata, a prawie 50% badanych przyjechała do Polski razem z mężem lub żoną.
NBP wskazuje, że perspektywy zatrudnienia na polskim rynku pracy dla imigrantów z Białorusi są zróżnicowane i uzależnione od czasu przyjazdu oraz płci. W badanej grupie odsetek bezrobotnych wyniósł około 16%. Najkorzystniejszą sytuację na rynku pracy miały te osoby, które przybyły do Polski przed 2019 r. i dobrze znają język polski. Natomiast Białorusini, którzy przyjechali w latach 2020-2021, zwłaszcza kobiety, napotykali na większe trudności w znalezieniu zatrudnienia.
Imigranci z Białorusi w dużym stopniu zaspokajali zapotrzebowanie na pracowników w sektorach tradycyjnie uważanych za męskie. Najczęściej podejmowali zatrudnienie w przemyśle, transporcie, informatyce i budownictwie. Charakterystyczną cechą jest wysoki odsetek specjalistów IT oraz osób zakładających własne firmy w Polsce. Badanie wykazało, że 13% pracujących respondentów było zatrudnionych w sektorze IT, głównie w Polsce, ponadto 3% zarabiało zdalnie poza granicami Polski, a 10% prowadziło własną działalność gospodarczą w Polsce.
Sytuacja materialna Białorusinów w Polsce jest zróżnicowana. Ok. 16% ankietowanych przeznacza niemal całe swoje dochody na bieżące potrzeby, a 37% wydaje połowę lub mniej. 33% respondentów przekazuje środki finansowe na Białoruś. Płeć ma istotny wpływ na sytuację ekonomiczną – kobiety znajdują się w mniej korzystnej pozycji.
Poziom zadowolenia z życia w Polsce jest wysoki – niemal 79% badanych ocenia go pozytywnie, a 68% planuje zostać w Polsce na stałe lub dłużej niż rok. Ułatwić pobyt i pracę pomogłoby uproszczenie procedur legalizacji pobytu (54%), a osoby posiadające polskie korzenie oczekują pomocy w znalezieniu pracy (37%) i łatwiejszej legalizacji pobytu (36%).
fot. freepik.com
oprac. /kp/