28 stycznia w życie weszła nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona m.in. możliwości ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy.
Nowelizacja ustawy wprowadza do artykułu regulującego nadawanie numeru PESEL obywatelowi Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest legalny, jednoznaczny termin na złożenie wniosku w tej sprawie. Wniosek ten będzie należało złożyć w terminie 30 dni od dnia przybycia do Polski. Ustawa zawiera również regulację przejściową, zgodnie z którą jeżeli obywatel Ukrainy do dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej nie złoży wniosku o nadanie numeru PESEL, będzie miał na to jeszcze 30 dni.
Kolejną ze zmian jest uchylenie artykułu przewidującego możliwość składania po upływie 9 miesięcy od wjazdu wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Rozpoczęcie w chwili obecnej procesu składania wniosków oraz ich rozpatrywania przez wojewodów byłoby przedwczesne w obecnych warunkach – wciąż trwającego konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy oraz możliwości korzystania z instytucji ochrony czasowej. Ustawa zawiera również przepis przejściowy, na podstawie którego wojewoda pozostawi bez rozpoznania wnioski złożone na podstawie uchylanego przepisu od 24 listopada 2022 r. do dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej.
Nowelizacja wprowadzi też nowe zasady wykonywania pracy. Od 1 kwietnia pojawi się nowa regulacja umożliwiająca obywatelom Ukrainy, których pobyt na terytorium Polski uznaje się za legalny i status pobytowy dokumentuje posiadany numer PESEL (ze statusem „UKR"), ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, które związane jest z podstawowymi formami aktywności ekonomicznej czyli: zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioski o udzielenie takich zezwoleń na pobyt będzie można składać w urzędach wojewódzkich właściwych ze względu na miejsce pobytu obywatela Ukrainy od 1 kwietnia 2023 r.
Jak wyjaśnia Urząd ds. Cudzoziemców, w poprzednim stanie prawnym ustawy specjalnej znalazły się rozbieżności, jeżeli chodzi o okres, na jaki przedłużeniu ulegają określone uprawnienia (okresy pobytu, okresy realizacji obowiązku opuszczenia terytorium Polski, ważność dokumentów) kończące się najwcześniej z dniem 24 lutego 2022 r. Przedłużenie okresów pobytu, okresów ważności wiz krajowych oraz zezwoleń na pobyt czasowy obowiązywało do 31 grudnia 2022 r. Natomiast termin opuszczenia terytorium Polski ulegał przedłużeniu o 18 miesięcy, podobnie określony w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu termin dobrowolnego powrotu, termin ważności kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca oraz dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany" i okres pobytu na podstawie tytułów wymienionych w art. 42 ust. 11 ustawy. Nowelizacja wprowadza ujednolicenie tych terminów. Okres przedłużonych uprawnień kończyć się będzie z 24 sierpnia 2023 r. Przedłużenie wspomnianych okresów ważności obowiązuje z mocą wsteczną od 1 stycznia 2023 r. Umożliwi to zachowanie ciągłości uprawnień obywateli Ukrainy wynikających z przepisów podlegających zmianie.
Czytaj także: Słaba znajomość polskiego największym problemem Ukraińców
fot. freepik.com
oprac. /kp/