Wysoka inflacja, rosnące ceny energii, wahania stóp procentowych czy niestabilność rynku pracy to nowa codzienność dla polskich przedsiębiorców. Jak firmy postrzegały przeszkody na początku tego roku, a jakie mają przewidywania na kolejny?
Jak wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego, utrzymują się pesymistyczne przewidywania dotyczące cen energii. 81% firm zakłada, że w 2024 r. wzrosną. Na początku tego roku 87% pytanych przedsiębiorców przewidywało wzrost cen w 2023 r. Już w 2022 r. ceny mocno wzrosły, co było wynikiem napaści Rosji na Ukrainę. Jak tłumaczą analitycy, w tym roku skutkujący wzrostem cen produktów energochłonnych wzrost kosztów energii był odczuwalny mimo ustawowego zamrożenia cen dla małych i średnich firm oraz gospodarstw domowych. – Mimo że w porównaniu z 2023 r. zatwierdzone ceny energii w taryfach sprzedawców na 2024 r. są niższe o 31,3%, nie będzie to jednak oznaczać niższych rachunków, gdyż wzrosną opłaty dystrybucyjne. Wynika to z rosnących potrzeb inwestycji w sieci przesyłowe i dystrybucyjne związanych z transformacją energetyczną – wskazuje najnowszy "Tygodnik Gospodarczy PIE".
Bardziej umiarkowane przewidywania przedsiębiorców dotyczą wzrostu inflacji. W grudniu 2023 r. mniej niż 60% firm uważa, że w 2024 r. inflacja wzrośnie. Z kolei w styczniu 2023 r. wzrostu inflacji w nadchodzącym wtedy roku spodziewało się aż 80%. Powodem mogą być prognozy na 2024 r., które przewidują niższy poziom inflacji.
Wzrostu stóp procentowych w 2024 r. spodziewa się 39% badanych, ale podobny odsetek firm (36%) jest przeciwnego zdania. Natomiast w styczniu 2023 r. wzrostu stóp procentowych spodziewało się 64% respondentów. Od września 2022 r. do września 2023 r. Rada Polityki Pieniężnej utrzymywała stopy procentowe NBP na rekordowo wysokim poziomie – stopa referencyjna wynosiła 6,75%. We wrześniu i październiku podejmowała decyzje o obniżkach stóp procentowych i obecnie stopa referencyjna jest na poziomie 5,75%.
W tym roku ustabilizowały się przewidywania przedsiębiorców dotyczące bezrobocia. W styczniu 2023 r. jego wzrostu w rozpoczynającym się wówczas roku spodziewało się 64% firm, obecnie tylko 37% pytanych jest zdania, że bezrobocie w 2024 r. wzrośnie. Przez w Polsce stopa bezrobocia była na niskim poziomie, a mimo dużej niepewności gospodarczej, rosnących kosztów pracowniczych i wysokiej inflacji rynek pracy w Polsce jest stabilny.
Najbardziej pesymistycznie przedsiębiorcy widzą przyszłość wojny w Ukrainie. 57% przedsiębiorców nie spodziewa się końca konfliktu w nadchodzącym roku, a 10% liczy, że jej koniec jednak nastąpi. W styczniu 2023 r. taką optymistyczną wizję podzielało 24% firm.
fot. freepik.com
oprac. /kp/