Skutki zmian klimatu, takie jak spadek bioróżnorodności, pożary lasów i coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe, należą do najpoważniejszych obaw Polaków. Takie wnioski płyną z najnowszego badania Ipsos przeprowadzonego na zlecenie Forest Stewardship Council. Choć w ogólnej hierarchii lęków kwestie środowiskowe ustępują miejsca konfliktom zbrojnym, kwestiom zdrowotnym i sytuacji gospodarczej, to troska o klimat, na którą wskazało 27% Polaków i 31% respondentów w 50 badanych krajach, coraz częściej wpływa na decyzje konsumenckie.

Z badania zrealizowanego w połowie 2025 r. wynika, że 2/3 Polaków najbardziej obawia się wojen, konfliktów i terroryzmu. Na kolejnych miejscach znalazły się problemy zdrowotne i trudna sytuacja ekonomiczna. Zmiana klimatu zajęła czwarte miejsce, a co czwarty respondent uznał ją za jedną z najpoważniejszych obaw. Choć nie dominuje ona w hierarchii lęków społecznych, jej konsekwencje widoczne w środowisku naturalnym, zwłaszcza w lasach, budzą wyraźny niepokój. Respondenci w Polsce najczęściej wskazywali utratę gatunków roślin i zwierząt jako największe zagrożenie dla lasów (37%). Wysoko oceniane były także ryzyko pożarów (35%) oraz susze i powodzie związane z degradacją środowiska (32%). Podobny układ obaw odnotowano w innych krajach objętych badaniem. W Europie dominuje lęk przed spadkiem bioróżnorodności, w Azji Południowo-Wschodniej przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, a w Ameryce Północnej przed rosnącą liczbą pożarów. W Japonii, Korei Południowej i Chinach respondenci najczęściej wskazywali wpływ utraty lasów na pogłębianie zmian klimatu.

Obawy te znajdują potwierdzenie w danych dotyczących globalnego stanu lasów. Z raportu Forest Declaration Assessment 2025 wynika, że światowe zasoby leśne nadal się kurczą. W ubiegłym roku ubyło ok. 8,1 mln ha lasów, a szczególnie szybko zanikały wilgotne lasy tropikalne. Degradacja objęła z kolei 8,8 mln ha terenów leśnych.

Rosnąca świadomość znaczenia lasów w łagodzeniu skutków kryzysu klimatycznego i w ochronie zasobów przyrodniczych coraz wyraźniej przekłada się na wybory konsumentów. – Lasy odgrywają kluczową rolę w walce ze zmianami klimatu. Polacy chcą większej odpowiedzialności firm, w tym również tego, aby firmy nie przyczyniały się do wylesiania. Oznacza to, że za lasy jesteśmy odpowiedzialni wszyscy, zarówno społeczeństwo, jak i biznes – podkreśla Karolina Tymorek, dyrektorka Forest Stewardship Council w Polsce. 67% badanych preferuje produkty nieszkodzące roślinom i zwierzętom, a 60% oczekuje, że oferta firm nie będzie związana z wylesianiem.

Badanie pokazuje również stopniową zmianę nawyków zakupowych. Ponad połowa respondentów stara się wybierać produkty zapakowane w materiały odnawialne, takie jak papier, a podobny odsetek uważa, że może wspierać ochronę lasów poprzez zakup produktów certyfikowanych. – Polscy konsumenci mają zaufanie do certyfikatów. 3/5 respondentów uważa, że informacja o zrównoważonym pochodzeniu produktu powinna być potwierdzona certyfikatem przez niezależną organizację – komentuje Michał Kotarski, menedżer ds. komunikacji i rozwoju rynku w Forest Stewardship Council w Polsce.

W tym kontekście istotną rolę odgrywa certyfikacja FSC, czyli globalny system potwierdzający odpowiedzialne zarządzanie lasami i pochodzenie surowców drzewnych. Certyfikacja obejmuje zarówno gospodarkę leśną, jak i cały łańcuch dostaw, umożliwiając śledzenie drogi produktu od lasu do klienta końcowego. W Polsce znak FSC rozpoznaje 56% konsumentów, co oznacza wzrost o 6 p.p. w porównaniu z 2022 r. Na świecie rozpoznawalność certyfikatu sięga 52% i również rośnie, szczególnie wśród młodych konsumentów. W grupie polskich respondentów, którzy rozpoznają logo FSC, 75% deklaruje większe zaufanie do marek oferujących produkty certyfikowane. Połowa ankietowanych wybrałaby taki produkt zamiast niecertyfikowanego lub poleciłby go innym. 37% badanych jest także gotowa zapłacić wyższą cenę za produkt oznaczony certyfikatem FSC, choć odsetek ten pozostaje niższy od średniej światowej (44%).

fot. arch. red.
oprac. /kp/