Mimo że w ubiegłym roku odnotowano spadek liczby wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej, eksperci ostrzegają, że to niekoniecznie świadczy o poprawie sytuacji przedsiębiorców. Szczególnie trudne warunki panują w małym handlu detalicznym i gastronomii. Co więcej, wzrosła liczba firm zawieszających działalność. Specjaliści obawiają się, że jeśli rząd nie podejmie szybkich działań wspierających przedsiębiorców, sytuacja może się pogorszyć w tym roku.

W 2024 r. do rejestru CEIDG wpłynęło 188,8 tys. wniosków dotyczących zakończenia JDG – to o 4,8% mniej niż rok wcześniej. – Spadek rok do roku liczby wniosków nie oznacza jednoznacznie lepszych warunków dla prowadzenia JDG. W 2024 r. nadal zmagano się z wysokimi kosztami pracy i energii, co szczególnie dotykało branże o niskich marżach. Inflacja, mimo że niższa niż w 2023 r., pozostawała czynnikiem destabilizującym, wpływając na siłę nabywczą konsumentów i zmniejszając rentowność wielu przedsiębiorstw. Ponadto w ubiegłym roku wzrosła liczba postępowań restrukturyzacyjnych, co wskazuje na rosnącą świadomość przedsiębiorców w zakresie dostępnych narzędzi prawnych – komentuje Grzegorz Kostrzewa z kancelarii restrukturyzacyjnej ProPrawni.

Zdaniem Mariusza Zielonki, głównego ekonomisty Konfederacji Lewiatan, ubiegły rok nie przyniósł istotnych zmian legislacyjnych, które mogłyby znacząco wpłynąć na sytuację przedsiębiorców, a wahania na poziomie ±5% są naturalnym efektem procesów zachodzących w gospodarce. Jak dodaje, wśród JDG najtrudniejsza sytuacja nadal występuje w handlu detalicznym, co jest spowodowane rosnącymi kosztami prowadzenia biznesu oraz ograniczoną możliwością podnoszenia cen bez ryzyka utraty klientów. Dodatkowo branża ta charakteryzuje się dużą rotacją przedsiębiorców.

Najwięcej wniosków jest złożonych przez firmy bez podanego miejsca wykonywania działalności – 40,2 tys. (w 2023 r. – 36,3 tys.), a także w woj. mazowieckim – 24,5 tys. (25,6 tys.), śląskim – 15,4 tys. (17,1 tys.) i wielkopolskim – 14,4 tys. (15,4 tys.), z kolei na końcu listy są woj. opolskie – 3 tys. (3,4 tys.), podlaskie – 3,8 tys. (4,1 tys.) i świętokrzyskie – 4,1 tys. (4,8 tys.).

Do rejestru CEIDG wpłynęło też 375,7 tys. wniosków o zawieszenie JDG, czyli o 0,9% więcej niż w 2023 r. W ocenie Mariusza Zielonki baza CEIDG jest niedoskonała i każdy wniosek o zawieszenie jest osobno liczony, dlatego zawieszenia to najmniej miarodajna rzecz w tej bazie. Natomiast Grzegorz Kostrzewa wzrost wniosków ocenia jako rosnącą niepewność wśród mikroprzedsiębiorców. – Zawieszenie działalności często jest traktowane jako przeczekanie trudnych warunków rynkowych, np. spadku popytu lub problemów z płynnością finansową. Przedsiębiorcy najczęściej decydują się na to na okres od sześciu do dwunastu miesięcy. W 2025 r. można przewidywać skrócenie tego czasu, zwłaszcza w branżach, które szybko adaptują się do zmian, takich jak usługi IT czy e-commerce. Z kolei sektor gastronomiczny czy budowlany może wymagać dłuższego okresu stabilizacji – wyjaśnia ekspert.

Jak może wyglądać sytuacja w tym roku? Mariusz Zielonka podkreśla, że największy wpływ na zmiany w bazie JDG ma prawo. – Biorąc pod uwagę to, co się działo przy wprowadzeniu obu wersji Polskiego Ładu, widać jak na dłoni, że zakładanie, zawieszanie, zamykanie firm jest elementem elastyczności naszej gospodarki i pokazuje też możliwą skalę dostosowań. W 2025 r. zmienia się składka zdrowotna, ale nie jest to rewolucyjny ruch. Raczej utrzymamy ten sam stabilny poziom zmian – przekonuje ekonomista. Grzegorz Kostrzewa zwraca uwagę, że chociaż spadek inflacji i stabilizacja gospodarcza może przynieść ulgę przedsiębiorcom, to wciąż zmagają się oni z wysokimi kosztami energii i wzrostem płac minimalnej. Czynniki te mogą zmusić wiele firm, zwłaszcza z branży gastronomicznej, handlowej i transportowej, do podjęcia decyzji jak zawieszenie lub zamknięcie działalności.

fot. freepik.com
oprac. /kp/