Z początkiem roku w życie weszła nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy. Zmiany dotyczą przede wszystkim sposobu wypłaty wynagrodzenia za pracę, wykorzystania urlopu, czy przechowywania akt osobowych pracowników i osób współpracujących z danym przedsiębiorstwem, a także szczegółowych zasad prowadzenia dokumentacji związanej z informacjami personalnymi.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy, którą powołała minister pracy Elżbieta Rafalska, pracowała nad nowelizacją aż 18 miesięcy. Proponowane przez to gremium zmiany wzbudziły jednak wiele głosów sprzeciwu i kontrowersji w środowisku polskich pracodawców i związków zawodowych. Po długich negocjacjach rządzący zdecydowali się ustąpić z niektórymi planami, a wiele z proponowanych rozwiązań wprowadzać do porządku prawnego stopniowo. Tak naprawdę do teraz nie wiadomo, jaki kierunek zmian obiorą rządzący, a chaos informacyjny i dość dwuznacznie sformułowane przepisy kodeksu nie rozwiązują wątpliwości, a wręcz przeciwnie.
Nowelizacja urlopów
Jedna z najważniejszych zmian zawartych w Kodeksie Pracy to inne podejście do urlopów. Ustawodawca wprowadza jednakową liczbę dni urlopu dla wszystkich pracowników. Nowelizacja w istocie likwiduje więc podział na osoby o stażu do 10 lat pracy oraz powyżej tego okresu. Pierwsi dotychczas mogli liczyć na 20 dni urlopu, drudzy - na 26 dni. W 2019 roku wszyscy pracownicy otrzymają więc 26 dni płatnego urlopu, niezależnie od stażu pracy. Przypomnijmy, że do stażu nie wlicza się umów cywilnoprawnych, czyli o dzieło i zlecenia. Do przepracowanego okresu można zaliczyć okres nauki, np. za ukończenie szkoły ogólnokształcącej - 4 lat, szkoły wyższej 8 lat, średniej szkoły zawodowej - nie więcej niż 5 lat, a policealnej - 6 lat.
Minimalna krajowa
Od 1 stycznia 2019 roku w górę szybuje także minimalne wynagrodzenie. To wzrost o 150 zł brutto (wzrost o ponad 7%). Przypomnijmy, że w 2018 roku najniższa krajowa płaca wynosiła 2100 zł brutto, a stawka godzinowa 13,70 zł. W tym roku stawka wzrosła o 1 zł, a płaca minimalna wynosi 2250 zł brutto. Po odliczeniu składek na obowiązkowe ubezpieczenia oraz zaliczki na podatek dochodowy pracownik zatrudniony na umowie o pracę otrzyma więc 1634 zł "na rękę".
Wypłata wynagrodzenia
Do tej pory podstawową formą wypłaty wynagrodzenia była gotówka przekazywana na ręce pracownika, a wszelkie inne formy wymagały odpowiednich regulacji układu zbiorowego pracy albo uprzedniej pisemnej zgody samego pracownika. Nowelizacja przepisów zmienia jednak tę zasadę. Od tego roku pracodawca będzie mógł zdecydować o dokonaniu płatności pensji na wskazany przez pracownika rachunek. Wyjątkiem od tej reguły ma być sytuacja, w której pracownik przedłoży pracodawcy wniosek o wypłatę wynagrodzenia w gotówce. W związku z nowymi zasadami, pracownik do 21 stycznia 2019 roku jest zobowiązany poinformować pracodawcę o numerze konta, na który ma zostać wypłacone wynagrodzenie. Informacja taka może zostać przekazana w każdej formie np. mailowej, byle tylko dotarła do pracodawcy.
Akta osobowe
Kolejna zmiana dotyczy prowadzenia akt osobowych osób zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie. Do tej pory prawodawca dopuszczał dwie formy: papierową lub elektroniczną, nowelizacja wprowadza konieczność prowadzenia akt i dokumentacji w formie cyfrowej. Oznacza to więc, że konieczne będzie odwzorowanie elektroniczne dokumentu i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub kwalifikowaną pieczęcią, potwierdzającą zgodność. Nowe brzmienie zyskał także przepis dotyczący obowiązku przechowywania akt pracownika. Zgodnie z nowelizacją terminem podstawowym będzie 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy uległ rozwiązaniu lub wygasł.
Czy to pewne?
Rząd wciąż pracuje nad zmianami, a z resortu pracy płynie wiele sprzecznych informacji. Związki zawodowe i pracodawcy tak naprawdę do tej pory nie wiedzą, jakie zmiany wprowadza nowelizacja, ponieważ, jak twierdzi ustawodawca, wiele może się jeszcze zmienić. Kolejne zmiany mają dotyczyć między innymi uregulowań związanych z samozatrudnieniem, urlopem na żądanie czy też przenoszeniem niewybranego urlopy na rok kolejny.