Polska stała się gospodarką o trudno dostępnej i drogiej pracy, a do tego jest niezbyt innowacyjna. Aby utrzymać passę wysokiego wzrostu gospodarczego, zdaniem ekonomistów potrzebnych jest więcej inwestycji, a sektory, na które powinno się stawiać, to transformacja energetyczna, cyfryzacja, automatyzacja i sztuczna inteligencja oraz transport.

Z raportu "Inwestycje w Polsce oczami biznesu. Regres i nadzieje" ING Banku Śląskiego i Europejskiego Kongresu Gospodarczego wynika, że o trwałości wzrostu gospodarczego przesądzi ożywienie inwestycji prywatnych i odwrócenie długoletniego trendu spadkowego stopy inwestycji. W ostatnich kilku latach polska gospodarka rosła głównie dzięki konsumpcji, natomiast inwestycje wyhamowały m.in. za sprawą wewnętrznych utrudnień regulacyjno-podatkowych. – Jedna z ciekawszych konkluzji jest taka, że skala szoków, z jakimi biznes musiał się mierzyć w ostatnich latach, przechodzi wszelkie miary. Okres od wejścia do UE do pandemii był relatywnie spokojny i dynamiczny, nawet uwzględniając kryzys finansowy. Ostatnie cztery lata to nieprzerwane pasmo szoków, pandemia, wojna, szok energetyczny, inflacja, podwyżki stóp procentowych, załamanie popytu. To wszystko siedzi w głowach menedżerów i powoduje, że ostrożniej patrzą w przyszłość, chociaż wciąż planują inwestycje – tłumaczy Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego.

Badanie wśród liderów biznesu potwierdza wnioski wynikające z badań Międzynarodowego Funduszu Walutowego, które pokazały, że wpływ na odwagę firm w inwestowaniu mają sprawne instytucje, silne sądownictwo, przewidywalne podatki, jasne prawo i poszanowanie własności. – Percepcja kraju, ryzyko wynikające z tych instytucji, z tego, jak one są mocne i sprawne, ma również znaczenie dla decyzji inwestorów zewnętrznych, zagranicznych, na których także liczymy. Firmy liczą na zmianę w tym zakresie, że te instytucje będą się stopniowo wzmacniać i poprawiać. Dzisiaj koniunktura nie jest najlepsza, ale się odbija i ten optymizm widać wśród przedsiębiorstw. Może trochę gorzej jest z sytuacją naszych partnerów handlowych, gdzie koniunktura poprawia się wolno, ale i tam poprawa w końcu nadejdzie. To są ważne warunki do tego, żeby inwestycje ruszyły – podkreśla Rafał Benecki.

Polscy przedsiębiorcy pokładają duże nadzieje w odblokowaniu środków unijnych, w tym z KPO, oraz poprawie wizerunku Polski na arenie międzynarodowej. Sektorami na zwiększenie inwestycji będą: transformacja energetyczna, magazyny energii, efektywność energetyczna i sieci energetyczne, cyfryzacja, automatyzacja, robotyzacja i przemysł 4.0, branża IT i sztuczna inteligencja, transport – szczególnie kolej – oraz sektor budowlany. Jak wskazuje Leszek Kąsek, ekonomista ING Banku Śląskiego, obszary te są kluczowe w sytuacji międzynarodowej, w której Polska znalazła się po wybuchu rosyjskiej wojny w Ukrainie. – Ten konflikt i ryzyka w innych częściach świata tworzą motywację dla firm międzynarodowych, amerykańskich, europejskich, żeby przenosić produkcję bliżej rynków zbytu i obniżać ryzyka związane z dostawami na długie dystanse czy polegać na krajach mniej przyjaznych. Mamy więc trend nearshoringu oraz trend friendshoringu, czyli przenoszenie produkcji do krajów przyjaznych, które rokują na długoletnią współpracę. Polska w szczególności może korzystać z sojuszu z Ameryką w ramach NATO i współpracy energetycznej oraz z Unią Europejską w ramach umacniania jednolitego rynku – zaznacza Leszek Kąsek, ekonomista ING Banku Śląskiego.

Ekspert dodaje, że inwestycje przesądzą o tym, jak będzie się rozwijać polska gospodarka w najbliższych latach. Jego zdaniem panuje dobry moment na przyspieszenie inwestycji związanych z transformacją cyfrową i energetyczną. – To są bardzo duże przedsięwzięcia infrastrukturalne: rozbudowę mocy w dużych programach inwestycyjnych i inwestycje w sieci elektroenergetyczne. Ale chodzi też o inwestycje związane z energią na poziomie firm: w lepsze wykorzystanie energii, efektywność energetyczną, w nowe technologie energetyczne, np. własne OZE, i inne usprawnienia, np. elektryfikacja procesów produkcyjnych, magazyny energii. Mamy swoje pięć minut, które warto wykorzystać – podsumowuje Leszek Kąsek.

fot. freepik.com
oprac. /kp/