Na koniec 2021 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wynosiła w Polsce 5,8%, a w urzędach pracy zarejestrowanych było ponad 895 tys. osób. Z ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że po jedenastu miesiącach bez pracy w Polsce jest o 95 tys. mniej osób, a poziom bezrobocia wynosi 5,1%.
– Pandemia i rosyjska agresja na Ukrainę to okoliczności dotąd niespotykane, z którymi musiał zmierzyć się rynek pracy. Podjęte przez rząd Prawa i Sprawiedliwości działania oraz wysiłek samych przedsiębiorców i pracodawców udowodniły, że polski rynek pracy jest stabilny i odporny na wstrząsy – podsumowuje rok Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej.
Jak wskazuje resort, wpływ na gospodarkę, wzrost cen czy sytuację na rynku pracy w 2022 r. miała przede wszystkim rosyjska agresja na Ukrainę. Kilka milionów obywateli Ukrainy uciekło przed terrorem wojny do Polski, a kluczowe było zapewnienie im bezpieczeństwa i stworzenie rozwiązań, które stworzą warunki sprzyjające ich aktywizacji zawodowej. Uchwalona rządowa specustawa reguluje m.in. kwestie legalnego pobytu obywateli Ukrainy w Polsce oraz wprowadza ułatwienia w dostępie do rynku pracy. Obywatele Ukrainy mogą pracować bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Przepisy pozwalają obywatelom Ukrainy na rejestrację w powiatowym urzędzie pracy. Dzięki temu mogą oni skorzystać z usług i instrumentów rynku pracy na takich samych zasadach jak Polacy.
Na mocy specustawy zatrudnienie w Polsce znalazło blisko 780 tys. Ukraińców, a ok. 15 tys. figuruje w rejestrach jako osoby bezrobotne.
Uzupełnieniem jest konkurs aktywizacyjny dla cudzoziemców "Razem Możemy Więcej". Jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe i instytucje rynku pracy mogły ubiegać się o dofinansowanie na realizacje projektów od 300 tys. do 1,5 mln zł. Środki przeznaczono na narzędzia wsparcia, m.in. na integrację społeczną, szkolenia językowe, pomoc psychologiczną, a także pomoc w poszukiwaniu pracy oraz szkolenia zawodowe. Dofinansowanie otrzymało 115 projektów.
Rząd podjął również decyzję o znacznym wzroście minimalnych wynagrodzeń. Od 1 stycznia 2023 r. płaca minimalna wzrośnie do 3490 zł, a od 1 lipca 2023 r. – do 3600 zł. Oznacza to wzrost o 590 zł w stosunku do obowiązującego aktualnie minimalnej płacy. Jednocześnie minimalna stawka godzinowa w 2023 r. wzrośnie odpowiednio do 22,8 zł od 1 stycznia i do 23,5 zł od 1 lipca. To wzrost o 3,80 zł w stosunku do 2022 r. Rosną też przeciętne pensje – w listopadzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wynosiło 6857,96 zł brutto wobec 6644,39 zł brutto w grudniu 2021 r.
W 2022 r. Sejm przyjął też zmiany w Kodeksie pracy polegające m.in. na zastąpieniu przepisów o telepracy przepisami o pracy zdalnej upowszechnionej w okresie pandemii. W MRiPS powstał też projekt ustawy o aktywności zawodowej. Zakłada on m.in. wprowadzenie instrumentów dedykowanych rodzinom i kobietom powracającym na rynek pracy. Chodzi o wprowadzenie pierwszeństwa w skierowaniu do udziału w formach pomocy określonych w projektowanej ustawie m.in. bezrobotnym członkom rodzin wielodzietnych posiadającym Kartę Dużej Rodziny czy o wprowadzenie rozwiązań mających na celu zachęcenie do podejmowania pracy m.in. przez matki lub ojców sprawujących opiekę nad dziećmi w wymiarze umożliwiającym pogodzenie roli rodzica z aktywnością zawodową, np. praca na pół etatu za wynagrodzenie równe wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę. W projekcie przewiduje się, że praca na pół etatu będzie podstawą do ubiegania się o prawo do zasiłku w wysokości połowy tego zasiłku.
fot. freepik.com
oprac. /kp/