Przed pandemią to pracownicy mieli lepsze podejście do pracy zdalnej niż pracodawcy. Obecnie postawa ta uległa zmianie, rok po wybuchu pandemii okazuje się iż praca zdalna jest głównym rozwiązaniem pozwalającym na sprawne funkcjonowanie firm. Badania pokazują iż wiele osób, nawet po pandemii chce pracować w ten sposób. Dla pracodawców i pracowników praca zdalna wciąż stanowi wyzwanie, któremu należy sprostać. Wpływ pracy zdalnej na pracownika jest jednak niejednoznaczny. Z jednej strony wiąże się ona z pewną swobodą i elastycznością oraz oszczędnością czasu, z drugiej natomiast powoduje pewne negatywne skutki np. zaburzenia balansu między pracą a życiem osobistym, a także trudności w koordynowaniu pracy na odległość.

Nowa kultura

Mimo, że Polacy polubili pracę zdalną ze względu na oszczędność czasu, a nawet pieniędzy na dojeździe do pracy to w pewnym stopniu narasta zniecierpliwienie. Z początkiem pandemii konieczne było nauczenie się nowej kultury organizacyjnej pracy. Pomijając takie aspekty jak braki w sprzętach, problemem było również ustalenie zasad co do wideokonferencji. Częstym zjawiskiem była organizacja spotkania online i poinformowanie o nim na kilka minut przed. Jak wskazuje psycholog biznesu Izabela Kielczyk dla portalu Interia, menadżerowie bez wcześniejszej zapowiedzi mówili pracownikom, że za pięć minut odbędzie się spotkanie online, do którego pracownicy nie byli przygotowani, nie będąc na przykład odpowiednio ubrani.

Trudne zarządzanie

Pracodawcy zwracają uwagę na trudności w zdalnym zarządzaniu zespołem pracowników. Jak zauważył prof. Jerzy Hausner, w pierwszej fazie epidemii upowszechnienie pracy zdalnej było dostosowaniem się do rządowych restrykcji. Dopiero później pracodawcy ocenili to rozwiązanie jako korzystne pod wieloma względami.

W pracy zdalnej osoby zarządzające zespołem muszą wyznaczać mierzalne zadania, które umożliwią kontrolę pracy personelu. Warto wyznaczać cykliczne telekonferencje i rozmowy telefoniczne z relacjonowaniem postępów pracy. Zaletą konferencji on-line jest także kontakt pracowników między sobą, co umacnia poczucie więzi i pracy w zespole.

Dłuższa praca zdalna powoduje uczucie odosobnienia i trudności w mobilizacji. W domu jest wiele rozpraszających czynników, które utrudniają pracę: czy to domowe obowiązki, czy inni domownicy. Warto wprowadzić do pracy zdalnej codzienną rutynę, wstawanie o stałej porze, ubranie się w sposób podobny jak do pracy.

Uciążliwa zwłaszcza dla kobiet

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda zbadali zjawisko zwane zmęczeniem Zoomem. Nazwa pochodzi od jednego z częściej używanych narzędzi do wideokonferencji, ale dotyczy wszelkich narzędzi wykorzystywanych do pracy zdalnej.

Badania pokazują, że 1 na 7 kobiet (w porównaniu do 1 na 20 mężczyzn) odczuwa zmęczenie wideokonferencjami i spotkaniami online. Zwiększone uczucie wyczerpania u kobiet wiąże się ze zwiększonym skupieniem przez widok samego siebie na konferencji. Zjawisko to odnosi się do wzmożonej świadomości tego jak wypadamy i prezentujemy się w rozmowie. Kobiety w większym stopniu niż mężczyźni mają skłonność do skupiania się na sobie gdy znajdują się w obecności lustra, co może wywołać negatywne emocje. Rozwiązaniem tego problemu występującego w wideokonferencjach mogłoby być wyłączenie autopodglądu.

Koniec pandemii, koniec pracy zdalnej

EY Polska przeprowadziła wśród firm pracujących zdalnie badanie, które wykazało iż po ustaniu pandemii żadna z nich nie ma zamiaru całkowicie przejść na pracę zdalną. Prawie połowa badanych (49 proc.) nie wie jaki wymiar pracy zdalnej będzie stosować, 15 proc. ma zamiar utrzymać home office przez dwa dni w tygodniu. W żadnym stopniu pracy zdalnej nie zamierza kontynuować 7 proc. badanych firm.

Wątpliwości w kontynuowaniu pracy zdalnej mogą wiązać się z trudnościami w rzetelnej ocenie jej efektywności. Większość badanych (63 proc.) oceniła efektywność pracy zdalnej jako różną, w zależności od działu bądź predyspozycji pracownika. Znaczna część firm opiera swoje oceny efektywności na opinii pozyskanej od managerów (40 proc) lub pracowników. Zaś ponad 1/3 badanych firm aktualnie nie monitoruje efektywności pracy w żaden sposób.

Mimo szeroko pojmowanych zalet pracy zdalnej, istnieje też wiele wad. Pandemia koronawirusa spowodowała konieczność adaptacji do nowych warunków, w tym również do pracy zdalnej, która jak się okazuje może być uciążliwa. Po ustaniu epidemii powrócą zwyczajowe formy pracy, ale udział pracy zdalnej pozostanie większy niż wcześniej.

Jak twierdzi Katarzyna Siemienkiewicz istotne jest także umieszczenie pracy zdalnej w kodeksie pracy, Nadal obowiązują doraźne przepisy, które nie regulują tego zagadnienia w całości. Co więcej ważne jest nie tylko uregulowanie przepisów prawnych, ale także rozwój kompetencji cyfrowych i zwalczanie wykluczenia cyfrowego.

fot. freepik.com 

/oprac. d/