85% pracowników deklaruje, że czuje się dobrze w swoim miejscu pracy – wynika z badania CBOS dotyczącego mobbingu. Najwyższy odsetek odnotowano wśród średniego personelu i techników (94%). Wielkość zakładu pracy nie odgrywa w tym kontekście istotnej roli.

13% pracowników zadeklarowało, że w ciągu ostatnich pięciu lat byli szykanowani przez swojego przełożonego, a w przypadku 3% dochodziło do tego często. W ciągu ostatniej dekady odsetek pracujących deklarujących doświadczanie szykan ze strony swoich przełożonych zmniejszył się jednak z 17%. Doświadczanie złego traktowania ze strony szefów częściej deklarują kobiety niż mężczyźni (16% i 11%), młodsi pracownicy (18% w wieku 18-34 lat), mieszkańcy największych miast (27%), absolwenci wyższych uczelni (17%) i osoby mniej zadowolone z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych (18%). Częściej niż pozostali o szykanach mówi też kadra kierownicza i specjaliści z wyższym wykształceniem (16%) i pracownicy administracyjno-biurowi (15%).

Częściej niewłaściwego traktowania doświadczają pracujący w instytucjach publicznych niż w sektorze prywatnym (17% i 14%), a także pracownicy dużych firm (19%). Najrzadziej zdarza się to w przypadku przedsiębiorstw zatrudniających do 10 pracowników (5%). Szykany ze strony koleżanek i kolegów z pracy są rzadsze niż ze strony przełożonych – w ciągu ostatnich pięciu doświadczyło ich 8% badanych.

Najczęstsze formy takich zachowań, zarówno ze strony przełożonych, jak i współpracowników, to ośmieszanie, wyśmiewanie, poniżanie, lekceważenie bądź obrażanie oraz zwracanie się do pracownika podniesionym głosem, obgadywanie, a także podważanie kompetencji, niesprawiedliwie ocenianie pracy oraz permanentne wyrażanie przez szefów niezadowolenia z wykonywanej przez nich pracy. Część respondentów odpowiedziała, że była zmuszana do zadań wykraczających poza zakres ich obowiązków, do nadgodzin oraz była przeciążana obowiązkami i wymaganiami nieadekwatnymi do otrzymywanych zarobków. Część mówiła generalnie o mobbingu, a inni o dyskryminacji ze względu na takie cechy jak poglądy, pochodzenie czy też wygląd.

24% respondentów uważa, że w ich miejscu pracy zdarzały się przypadki szykanowania przez przełożonych, a 21% mówi o szykanach ze strony koleżanek lub kolegów. W sumie 30% zatrudnionych deklaruje, że w ich miejscu pracy pracownicy byli szykanowani, w tym 7% mówi o częstym występowaniu tego typu zachowań.

Badanie pokazało również, że 68% pracowników, którzy zostali niewłaściwe potraktowani przez szefów lub kolegów, nie zgłosiło tej sytuacji. Pozostali na ogół zgłaszali je w miejscu pracy – komuś osobiście, odpowiedniej komisji lub przez odpowiedni system (w sumie 14%), rzadziej były one zgłaszane poza firmą (4%). 45% wśród osób, które zgłosiły niewłaściwe zachowanie, oceniło, że sprawa została rozwiązana w zadowalający sposób, a zdaniem 39% – w ogóle nie została rozwiązana.

Dlaczego pracownicy nie zgłaszali takich zachowań? Uznawali oni, że były one zbyt błahe, incydentalne i niewarte uwagi. Jednocześnie 15% nie zdecydowało się nie zgłaszać sprawy, ponieważ nie wierzyło w skuteczność, sensowność takiego działania, a 12% z obawy przed zwolnieniem z pracy lub innymi negatywnymi konsekwencjami.

fot. freepik.com
oprac. /kp/