Ustawowe wakacje kredytowe umożliwiają uzyskanie przez konsumentów trzymiesięcznego zawieszenia spłaty kredytu bez naliczania odsetek czy innych dodatkowych opłat kredytowych. Z przedmiotowego rozwiązania może skorzystać osoba, która po dniu 13 marca 2020 r. utraciła pracę lub inne źródło dochodu. Zaproponowane rozwiązanie daje możliwość zawieszenia wykonywania umowy:
• jednego kredytu konsumenckiego (w tym pożyczki),
• jednego hipotecznego oraz
• jednego kredytu w rozumieniu art. 69 ustawy z 29 sierpnia 1997 r.- Prawo bankowe.
Warto w tym miejscu wskazać, że ustawowe wakacje kredytowe obejmują również umowy kredytu, które zostały zawarte jeszcze przed 13 marca 2020 r. - o ile termin zakończenia kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od tego dnia.
Z danych statystycznych wynika, że coraz więcej osób decyduje się na skorzystanie z ustawowych wakacji kredytowych, które przynajmniej w częściowy sposób rozwiązują problemy, do których przyczyniła się pandemia. Jak raportuje Biuro Informacji Kredytowej pod koniec listopada 2020 r. zawieszonych było 8,3 tysiąca zobowiązań kredytowych, podczas gdy na początku tego samego miesiąca z ustawowych wakacji kredytowych skorzystało 5,3 tys. kredytobiorców.
Jakie warunki należy spełnić?
Wniosek o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych może złożyć osoba, która po dniu 13 marca 2020 roku w wyniku panującej pandemii związanej z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS CoV-2 utraciła pracę lub główne źródło dochodu. Warto mieć na uwadze, że w sytuacji, w której konsument ma więcej niż jeden kredyt tego samego rodzaju u danego kredytodawcy, będzie miał możliwość skorzystania z wakacji kredytowych wyłącznie w odniesieniu do jednego z nich. Zobowiązanie kredytowe może zostać zawieszone na okres maksymalnie trzech miesięcy. Przy czym warto mieć na uwadze, że konsument może podjąć decyzję o zawieszeniu kredytu jedynie na jeden lub dwa miesiące.
W trakcie trwania ustawowych wakacji kredytowych bank nie będzie naliczał odsetek oraz innych opłat kredytowych, z wyjątkiem opłat z tytułu składek wynikających z umowy ubezpieczenia powiązanej z kredytem – przyjęcie takiego rozwiązania zapewnia bowiem konsumentowi ciągłość ochrony ubezpieczeniowej.
Jak wygląda procedura ubiegania się o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych?
Wniosek o ustawowe wakacje kredytowe, należy pobrać ze strony Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (www.finanse.uokik.gov.pl), a następnie złożyć do właściwej dla zainteresowanego instytucji finansowej. W sytuacji, gdy konsument utracił pracę lub główne źródło dochodu po dniu 13 marca 2020 r., bank w momencie otrzymania wniosku automatycznie dokonuje zawieszenia wykonanie umowy kredytowej.
Kolejno, w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania wniosku, bank przesyła potwierdzenie jego przyjęcia i zawieszenia wykonania umowy kredytowej. W przypadku, gdy umowa była objęta ubezpieczeniem związanym z kredytem, bank jednocześnie informuje konsumenta o wysokości składki, którą będzie zobowiązany uiszczać w czasie trwania ustawowych wakacji kredytowych. Należy pamiętać, że w związku z zastosowaniem omawianego rozwiązania, okres kredytowania oraz wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu ulegają wydłużeniu odpowiednio o okres zawieszenia.
O czym warto pamiętać przed skierowaniem wniosku?
Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez UOKiK w sytuacji, gdy wniosek o ustawowe zawieszenie kredytu sporządzony przez konsumenta wpłynie do banku, ma on obowiązek udzielić ustawowych wakacji kredytowych, a przerwać tzw. komercyjne wakacje kredytowe (jeżeli oczywiście takie trwają). Jednocześnie należy pamiętać, że w treści wniosku konsument przedkłada oświadczenie o utracie po 13 marca 2020 r. pracy lub innego głównego źródła dochodu, które składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Zaakcentowania wymaga fakt, że bank nie może odmówić udzielenia konsumentowi ustawowych wakacji kredytowych, jeżeli spełnia on wszystkie warunki jego udzielenia. Ponadto, po otrzymaniu wniosku o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych bank nie może zaproponować alternatywnego rozwiązania w postaci płatnych i komercyjnych wakacji kredytowych.
Warto pamiętać, że klienci indywidualni mogą ubiegać się o ustawowe wakacje kredytowe bez konieczności przeprowadzenia dodatkowej weryfikacji dokumentacji finansowej przez banki. Jednocześnie, instytucja finansowa nie może wymagać żadnych dodatkowych oświadczeń lub dokumentów wykraczających poza zakres wskazany w formularzu wniosku o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych.
Trzeba mieć na uwadze, że nawet w przypadku, gdy bank udzielił konsumentowi uprzednio tzw. komercyjnych wakacji kredytowych – tj. obowiązujących na warunkach przewidzianych bezpośrednio przez wybraną instytucję bankową – konsument nadal ma prawo do wystąpienia z wnioskiem o udzielenie ustawowych wakacji kredytowych.
Korzystając z ustawowych wakacji kredytowych, osoby, które zostały poszkodowane na skutek trwającej epidemii mają szansę zawiesić spłatę kredytów na okres trzech miesięcy, bez konieczności regulowania odsetek czy ponoszenia z tego tytułu dodatkowych opłat kredytowych. Niewątpliwie zaproponowane rozwiązanie może stanowić znaczącą ulgę dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji, w związku z utratą zatrudnienia. Ustawowe wakacje kredytowe sprawią bowiem, że pokrzywdzony konsument będzie mógł przez okres trzech miesięcy – bez negatywnych konsekwencji, a zarazem bezpłatnie – podjąć działania zmierzające do znalezienia nowego źródła utrzymania