Wraz z zaplanowaną na 15 lipca nowelizacją specustawy dotyczącą pomocy obywatelom Ukrainy w życie wejdą kolejne zmiany w zakresie legalizacji pracy cudzoziemców. Najwięcej zmian przewidzianych jest w tzw. powiadomieniach o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy, które zostały wprowadzone specustawą. Dodatkowo na III kwartał 2022 r. przewidziane jest przyjęcie projektu nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców. Głównym założeniem ma być m.in. zniesienie obowiązku przeprowadzania tzw. testu rynku pracy.

Powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy obowiązują tylko dla obywateli Ukrainy, którzy przyjechali do Polski po 24 lutego 2022 r. Składane są one przez pracodawców w Powiatowych Urzędach Pracy i są ważne do 24 sierpnia 2023 r. Wprowadzenie rozwiązania miało ułatwić i przyspieszyć zatrudnienie uchodźców z Ukrainy – pracodawca chcący zatrudnić pracownika z Ukrainy nie musiał starać się o pozyskanie oświadczenia o powierzeniu pracy ani wnosić opłat urzędowych.

Poza ogólnymi informacjami, jakie były wymagane do tej pory w powiadomieniach, pracodawca będzie musiał teraz zawrzeć: godzinową lub miesięczną stawkę wynagrodzenia, jakie będzie otrzymywał cudzoziemiec, wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu. Informacje te obowiązywały do tej pory w tzw. oświadczeniach o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, które pozwalają na zatrudnienia obywateli sześciu państw (Ukraina, Białoruś, Gruzja, Mołdawia, Armenia, Rosja) na podstawie uproszczonej procedury.

Dodatkowo pracodawca będzie zobowiązany do podania liczby osób, które są zatrudnione zarówno na umowie o pracę, jak i na umowie cywilnoprawnej według stanu na 23 lutego 2022 r., a także na dzień złożenia powiadomienia. Na wysłanie powiadomienia do PUP nadal jest 14 dni. Pracodawcy mają możliwość złożenia zaległych powiadomień, których nie udało się złożyć w okresie od 24 lutego do 31 czerwca. Przewidziany czas na złożenie takich powiadomień jest ustalony do 14 lipca. Pracodawcy, którzy jeszcze nie dopełnili tego obowiązku, powinni jak najszybciej to zrobić, ponieważ urzędy zapowiadają masowe kontrole, a po 14 lipca pracodawcy nie będą mogli zgłosić na podstawie powiadomienia zatrudnionego wcześniej pracownika.

Ponadto od 12 lipca wysokość opłaty za tzw. oświadczenie o powierzeniu pracy wynosi 100 zł. Do tej pory dla pracodawcy była to kwota 30 zł. Aż 85% oświadczeń o powierzeniu pracy dotyczyło zatrudnienia obywateli Ukrainy. Specustawa dotycząca pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła możliwość zatrudniania uchodźców z Ukrainy na podstawie powiadomienia, które nie wiąże się z żadnymi opłatami urzędowymi, a pozwala na zatrudnienie obywatela Ukrainy na 18 miesięcy. Dla urzędów wiąże się to ze znacznym spadkiem przychodów z opłat, bowiem nowelizacja ustawy o zatrudnieniu cudzoziemców, która weszła w życie w styczniu, wydłużyła możliwość pracy cudzoziemców na jednym oświadczeniu z pół roku do 2 lat. Po tym okresie pracodawca może złożyć kolejne oświadczenie, bez wcześniej obowiązującego półrocznego okresu karencji. Oznacza to w praktyce, że pracodawcy nie będą już raczej składać wniosków o zezwolenie na pracę dla obywateli Ukrainy.

Na III kwartał tego roku przewidziane jest również przyjęcie projektu nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców. Głównymi założeniami projektu mają być zniesienie obowiązku przeprowadzania tzw. testu rynku pracy i wprowadzenie regulacji dotyczących zasad elektronicznej obsługi procesów związanych z zatrudnieniem cudzoziemców.

Test rynku pracy, tzw. informacja starosty, stanowi załącznik do wniosku o zezwolenie na pracę dla pozostałych cudzoziemców (spoza 6 „uprzywilejowanych” państw, krajów UE i Strefy Schengen), którzy nie mogą zostać zatrudnieni na podstawie oświadczeń o powierzeniu pracy. Po rozeznaniu, czy w regionie nie ma rodzimych specjalistów gotowych podjąć pracę, starosta wydaje zgodę na zatrudnienie cudzoziemca.

Natomiast wprowadzenie regulacji dotyczących zasad elektronicznej obsługi procesów związanych z zatrudnieniem cudzoziemców pozwoliłaby na efektywniejsze i szybsze załatwianie postępowań administracyjnych. W tej chwili tylko pracodawcy mogą wszystkie dokumenty związane z zatrudnieniem cudzoziemca składać do urzędu w formie elektronicznej. Planowana nowelizacja dałaby również taką możliwość cudzoziemcowi. Skróci to czas oczekiwania na zezwolenie na pobyt.

fot. pixabay.com
oprac. /kp/