Gorączka to stan, kiedy podstawowa temperatura ciała z różnych przyczyn ulega podwyższeniu. Najczęstszą przyczyną takiego stanu jest infekcja, odczyn poszczepienny lub przegrzanie. Temperaturę ciała mierzy się za pomocą termometru (nie „na dotyk”).
Prawidłowa temperatura ciała to 36,8 stopni, powyżej 37-38 stopni to stan podgorączkowy, natomiast temperaturę powyżej 38,3 stopni określa się mianem gorączki.
Należy pamiętać, że infekcje bakteryjne wywołują gorączkę do 38-38,5 stopni, a infekcje wirusowe od 39-40 stopni. Pojawiająca się temperatura jest ważnym objawem, pozwalającym na samym początku infekcji zróżnicować jej przyczynę. W przypadku, gdy mamy do czynienia z wirusem, nie należy go leczyć antybiotykiem. Natomiast w przypadku infekcji bakteryjnej leczenie antybiotykiem jest konieczne.
POSTĘPOWANIE
Należy obniżyć nadmierną temperaturę ciała. Obniżenie gorączki nie leczy choroby i nie ma wpływu na czas jej trwania. Poprawia natomiast komfort dziecka w czasie choroby. Gorączka w pierwszej fazie stanu zapalnego ma korzystne działanie, gdyż aktywuje układ odpornościowy dziecka do działania, działa natomiast niekorzystnie na bakterie i wirusy, dlatego też nie powinno się jej obniżać za wszelką cenę i wszystkimi metodami. Należy dążyć do obniżenia jej do wartości około 38 stopni.
SPOSOBY OBNIŻANIA GORĄCZKI
Paracetamol – (czopki, syrop, tabletki) – obniża gorączkę i uśmierza ból, nie działa jednak przeciwzapalnie. Podstawowe preparaty to: Paracetamol, Panadol, Apap, Calpol, Efferalgan.
Ibuprofen – (czopki, syrop, kapsułki, tabletki) – działa przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, wdrożony do leczenia na początku infekcji, często zapobiega konieczności podania antybiotyku. Obecne na rynku dostępne są: Ibufen, Nurofen, Ibum, Bufenik, Ibuprom oraz preparat Nurofenu z Paracetamolem – Kidofen Duo.
Paracetamol – można podawać nie częściej niż co 4-6 godzin (nie należy przekraczać 5-6 dawek na dobę), natomiast Ibuprofen nie częściej niż co 6 godzin. Leki te można podawać oba na zamianę, w dowolnym odstępie czasowym między Ibuprofenem, a Paracetamolem. Podanie środka przeciwgorączkowego obniża temperaturę ciała o około 1-1,5 stopnia, a działanie leku daje się zauważyć zwykle godzinę po podaniu.
Metody ochładzania fizykalnego polegają na kładzeniu zimnych, wilgotnych kompresów na czoło, łydki, przedramiona, lub zastosowaniu kąpieli ochładzającej, która jest bardzo skuteczną metodą. Należy jednak pamiętać, że temperatura wody w wanience powinna być tylko o 1 stopień niższa niż temperatura ciała dziecka, która ustalona została przez pomiar.
Dziecko gorączkujące powinno mieć zapewniony spokój, powinno dostawać więcej płynów do picia, powinno być ubrane w cienką, bawełnianą odzież, aby miało możliwość pocenia się i utraty ciepła z rozgrzanego ciała. Kiedy dziecko leży przykryte grubą kołdrą czy pierzyną, jest wtedy tak zaizolowane, że nie ma możliwości oddawania ciepła do otoczenia a temperatura nie spada mimo podania leków przeciwgorączkowych. Ważne jest także, by nie zmuszać dziecka do jedzenia.
KIEDY DO LEKARZA?
- jeśli dziecko ma mniej niż 3 miesiące,
- jeśli ma więcej niż 3 miesiące, ale gorączka utrzymuje się dłużej niż 48 godzin,
- jeśli dziecko jest niespokojne, bardzo pobudzone lub senne i apatyczne,
- jeśli dziecko nie chce przyjmować płynów,
- jeśli występują niepokojące objawy: ból brzucha, wymioty, trudności w oddychaniu, świszczący oddech, ból ucha, trudności w połykaniu, świst krtaniowy,
- jeśli temperatura ciała jest wyższa niż 40 stopni,
- jeśli gorączka pojawia się ponownie po dłuższej, ponad jednodniowej przerwie,
- jeśli gorączce towarzyszy wysypka.
KIEDY PILNIE LEKARZ LUB POGOTOWIE?
- jeśli stan dziecka szybko się pogarsza, występują zaburzenia przytomności lub kontaktu z otoczeniem,
- jeśli gorączce towarzyszy wysypka o charakterze wybroczyn lub wylewów krwawych,
- jeśli wystąpią drgawki gorączkowe – silne, gwałtowne skurcze dużych mięśni, niezależne od woli dziecka, którym często towarzyszy utrata przytomności.
ZAPAMIĘTAJ!
- gorączka nie jest chorobą tylko objawem, najczęściej towarzyszącym infekcji wirusowej lub bakteryjnej.
- aby stwierdzić czy dziecko ma gorączkę, konieczne jest sprawdzenie temperatury za pomocą termometru, nie wystarczy sprawdzić ciepłoty skóry przez dotyk.
- ząbkowanie prawie nigdy nie powoduje wystąpienia gorączki powyżej 38,5 stopnia.
- leki przeciwgorączkowe nie leczą choroby będącej przyczyną gorączki, a jedynie łagodzą jej objawy.
- jeśli gorączka przekracza 40 stopni – zgłoś się do lekarza.