Podczas konferencji dyskutowano na temat przyszłości Europy i terenów pogórniczych w odniesieniu do zmian związanych z zieloną gospodarką. Swoją wiedzę i doświadczenie wymienili eksperci z europejskich obszarów górniczych. 

W konferencji udział wzięła między innymi komisarz ds. polityki spójności i reform - Eliza Ferreira, która przekazała informację, że z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, Polska otrzyma 2 mld euro. Komisarz podkreślała, że Europa znajduje się obecnie przed nową rewolucją przemysłową, w której kluczową rolę odgrywa polityka klimatyczna. Zaznaczyła, że zbliżająca się transformacja jest związana z dużym nakładem finansowym, ale również wymaga zagwarantowania bezpieczeństwa osobom pracującym w przemyśle. Zdaniem komisarz wsparcie takich regionów jak Śląsk to obowiązek, ponieważ to dzięki nim gospodarka jest dzisiaj tak silna. Przeprowadzenie transformacji potrzebuje wsparcia ze strony obywateli i poszczególnych regionów, korzystających z paliw kopalnych. Europa na rok 2050 wyznaczyła bardzo ambitny cel ograniczenia procesów przemysłowych emitujących szkodliwy dwutlenek węgla. Jeżeli pomyślnie uda się przeprowadzić transformację regionów europejskich, wyraźnie zmniejszy się liczbę przedwczesnych zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza. Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji ma manifestować, że jest szansą na lepsze życie, a także ma stanowić wsparcie dla wszystkich tych, którzy boją się bezrobocia. Postulat ten dotyczy głównie osób zatrudnionych w przemyśle górniczym. Komisarz Eliza Ferreira podkreśliła, że transformacja wymaga zmiany myślenia, ponieważ do niedawna to miasta potrzebowały pracowników górniczych, zaś dziś to oni potrzebują pomocy. Pomoc ta może być niesiona przykładowo przez przeprowadzanie szkoleń mających na celu zmianę specjalizacji zawodowej. Innym pomysłem są nowe miejsca pracy w tzw. zielonej gospodarce, bądź inwestycja w elektryczny transport publiczny. Dzisiaj odbywa się walka o jakość życia naszych dzieci i wnuków.

Co więcej oprócz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji będą dostępne także środki z budżetu Unii Europejskiej, dedykowane na dotacje dywersyfikacji gospodarczej oraz dotacje dla pracowników, którzy chcą zmienić branżę.

Fundusz będzie również pozyskiwał środki prywatne, aby tworzyć nowe działalności gospodarcze, mające zastąpić szkodliwe dla środowiska zakłady. Samorządy lokalne będą mogły ubiegać się o kredyty i pożyczki na realizację ekologicznych projektów, których udzielać będzie Fundusz we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Szacuje się, że te narzędzia będą w stanie sfinansować bądź przyciągnąć inwestycje o wartości minimum 100 mld euro. Komisarz optymistycznie wypowiadała się na temat ideii tworzenia "zielonej przyszłości", argumentując, że już w chwili obecnej posiadamy zarówno wystarczającą wiedzę, jak i technologię oraz zaplecze praktyczne.

Marszałek Jakub Chełstowski skierował uwagę wszystkich uczestników konferencji na fakt, że mimo ciągłych zmian w województwie śląskim i dążeniu do innowacyjnej gospodarki, tranformacja nie może nikogo pominąć, z kolei wprowadzenie nowych zmian wymaga czasu.

Najlepszym przykładem powolnych, ale konsekwentnych zmian jest miasto Katowice. Jednakże wiele śląskich miast wciąż podlega transformacjom. Jeżeli zmiany te mają przebiegać szybciej, konieczne są inteligentne, innowacyjne specjalizacje. Kooperacja z rządem to także niezbędny czynnik, aby realizować ambitne, nowoczesne projekty, z kolei dzięki dofinansowaniom z Unii Europejskiej, możliwa jest finalizacja każdego z nich. 

Marszałek Chełstowski nakreślił, że zmiany, o których mowa na konferencji, w Województwie Śląskim są już wprowadzane od ponad 30 lat. Działania były bowiem podejmowane na długo przed uchwałą unijnego rozporządzenia w tej sprawie. Między innymi został powołany zespół ds. transformacji, obejmujący 40 podmiotów. Co więcej, niektóre zadania z działu ochrony środowiska zostały zrealizowane jeszcze w ramach wcześniejszej prognozy podziału środków unijnych.
Marszałek zaznaczył, że współpraca między rządem, a Unią Europejską to podstawa. Uzmysłowił także wszystkim uczestnikom, że Województwo Śląskie stanowi największy teren górniczy Unii Europejskiej, który zamieszkuje 4,5 mln ludzi. Z tego powodu niezbędna jest szybka transformacja gospodarki w nowy poziom innowacyjności oraz wprowadzenie gospodarki, której filarem jest integracja społeczna. W przeciwnym wypadku, nasz region pozostanie daleko w tyle za "zieloną zmianą" przeprowadzaną w innych europejskich regionach górniczych.

Minister Funduszy i Polityki Regionalnej - Małgorzata Jarosińska-Jedynak zaakcentowała podczas swojego wystąpienia, że aby skutki transformacji były efektywne, w szczególnie w odniesieniu do pracowników przemysłu górniczego, muszą być długofalowe, a nie jednorazowe. Jej zdaniem, obecnie przewidywane na transformację środki, wystarczą jedynie na zaspokojenie małej ilości potrzeb.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu - Adam Guibourge-Czetwertyński uznał miasto Katowice za symbol pozytywnych zmian w odniesieniu do transformacji. Przeobrażenie Katowic z aglomeracji kojarzonej wyłącznie z przemysłem w silny ośrodek kulturalno-biznesowy to doskonały przykład i nadzieja dla miast, w których zmiany są dopiero wprowadzane. Sekretarz akcentuje, że transformacja wymaga wielu lat, choć na jej efekty warto nie tylko poczekać, ale dołożyć wszelkich starań, by ją zrealizować.

oprac. MTC
/na podstawie: slaskie.pl/
fot.: slaskie.pl