W 2019 r. rozpoczęto działania związane z przeprowadzeniem analizy i planowania poszczególnych etapów rewitalizacji kompleksu pałacowo-parkowego w Sławikowie. Przeprowadzono konsultacje z ekspertami i Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, a także stworzono tzw. mapę działań koniecznych do wykonania i dostosowanych do możliwości finansowych gminy Rudnik i pozyskanych dotacji krajowych i zagranicznych. Na ich podstawie opracowano założenia projektu: prace związane z zabudową pałacową oraz te dotyczące parku przypałacowego. Do tej pory udało się wykonać ekspertyzę techniczno-budowlaną oranżerii wraz z wizualizacją, a w takcie opracowania jest podobny dokument dotyczący części głównej pałacu wraz z wykonaniem projektu budowlanego.

Jeśli chodzi o park, na początek odbyła się inwentaryzacja wszystkich drzew co do gatunku, stanu zdrowotno-sanitarnego i położenia GPS. Na tej podstawie konserwator zabytków wydał decyzję co do działań pielęgnacyjnych oraz kształtowania drzewostanu i charakterystyki parku zgodnie z założeniami ochrony zieleni i drzewostanu. Wydany został jednocześnie także nakaz wycinki gatunków inwazyjnych zmierzający do usunięcia wiatrołomów i złomów drzewnych, przywrócenia naturalnych ścieżek i architektury pierwotnej. Równolegle wykonany został plan i projekt, który uzyskał pozytywna opinię Konserwatora Zabytków w Katowicach i pozwolił na pozyskane dofinansowania w wysokości 372 400,00zł z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków Polski Ład na zadanie „Zagospodarowanie zespołu pałacowo-parkowego w Sławikowie”. – Wysokość pozyskanych środków pozwoli w przyszłości na wykonanie jedynie część prac, na danym fragmencie parku, zgodnie z założeniami projektu. Dokument ten zakłada działania związane z usunięciem zinwentaryzowanego wcześniej drzewostanu będącego w złym stanie zdrowotno-sanitarnym oraz gatunków inwazyjnych, tj. robinii akacjowej, czy też drzewostan zainfekowany przez jemiołę, która atakując korony drzew, powoduje ich całkowite zamieranie. Działania te są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa odwiedzających park osób. Obecnie trwają prace związane z usunięciem wyznaczonych do wycinki drzew. Etap ten jest niezbędny do wykonania i jego zakończenie pozwoli na przejście do kolejnych etapów ujętych w projekcie – informuje Urząd Gminy Rudnik.

Kolejne etapy polegają m.in. na przywróceniu i odtworzeniu ścieżek w parku, po których poruszać się będą mogli mieszkańcy i turyści, utworzeniu miejsc rekreacyjnych i małej architektury jak ławki, pergole i miejsca do biwakowania, z zachowaniem charakterystyki poszczególnych miejsc obecnych w parku jak np. mauzoleum jako miejsca wyciszenia i kontemplacji. Ponadto wykonane zostaną nasadzenia nowych gatunków drzew.

– Zakres prac pozostałych do wykonania jest bardzo duży i – wydawać by się mogło – trudny czy wręcz niemożliwy do wykonania. Przyjmując jednak metodę etapowania działań, właściwej koordynacji i determinacji wszystkich zainteresowanych stron, w tym władz gminy, członków Fundacji Gniazdo, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, licznych wolontariuszy i darczyńców jesteśmy przekonani, że wspólnymi siłami da się wiele osiągnąć, czego przykładem jest np. obiekt pałacowo-parkowy w Tworkowie. W przypadku zespołu pałacowo-parkowego w Sławikowie działania mają wielowątkowy charakter i poza stricte pracami budowlanymi i pielęgnacyjnymi w parku koncentrujemy uwagę również na promocji obiektu zabytkowego, organizując w tym miejscu wspólnie liczne eventy i przedsięwzięcia. Mają one na celu skoncentrowanie uwagi publicznej na działaniu na rzecz ratowania tak okazałego zabytku oraz aktywne lobbowanie w rządowych strukturach decyzyjnych, celem pozyskania środków na rewitalizację. Zespół pałacowo-parkowy w Sławikowie jest perłą w koronie śląskich pałaców i z całą pewnością zasługuje na drugą szansę, dlatego powinniśmy razem w różnoraki sposób dołożyć swojej „cegiełki” do ratowania naszego dziedzictwa, co niezłomnie od kilku lat staramy się wspólnymi siłami robić – podsumowuje urząd gminy.

fot. arch. red.
oprac. /kp/