Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozważa wprowadzenie do stażu pracy okresu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej i wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.

W sprawie rozważenia takiej możliwości występował do ministerstwa kilkakrotnie od 2010 r. Rzecznik Praw Obywatelskich. W odpowiedzi z marca 2010 r. ówczesna minister Jolanta Fedak stwierdziła brak zasadności zmiany obowiązujących przepisów prawa pracy, a także racjonalności nałożenia na pracodawców związanych z tym obciążeń. W grudniu 2021 r. RPO ponowił swoje wystąpienie. W odpowiedzi minister Marlena Maląg napisała: "Mając na uwadze odmienność wykonywania pracy w ramach stosunku pracy oraz prowadzenia działalności gospodarczej lub świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych, nie należy automatycznie stawiać znaku równości między okresami prowadzenia tego rodzaju aktywności dla celów zapewnienia dostępu do wykonywania pracy określonego rodzaju lub do określonych stanowisk wymagających potwierdzonego doświadczenia zawodowego. Wymagania dla każdego rodzaju pracy lub każdego ze stanowisk powinny być rozpatrywane i ustalane w kontekście wykonywanych zadań oraz z uwzględnieniem szczególnych okoliczności związanych z wykonywaniem tego rodzaju pracy bądź z funkcjonowaniem danego stanowiska w ramach określonego podmiotu. Przeprowadzenie oceny i podjęcie decyzji w tym zakresie należy do podmiotów, do których właściwości należy regulowanie zasad realizacji zadań w danym obszarze".

Pytanie o to, czy MRPiPS zamierza podjąć działania w celu wliczanie do pracowniczego stażu pracy okresów prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz okresów pracy wykonywanej w formach pozapracowniczych, RPO skierował ponownie do nowej ministry rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk w grudniu 2023 r. Ministra zwróciła uwagę, że Kodeks pracy nie definiuje pojęcia "stażu pracy". – Na mocy obowiązującego prawa jako staż traktuje się głównie okres pozostawania w stosunku pracy, tj. pracy świadczonej w ramach stosunku pracy, a więc na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Należy zauważyć, iż obecnie nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy, od których zależą wszystkie uprawnienia pracownicze wynikające ze stosunku pracy, zarówno przysługujące na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów, jak i uprawnienia, które przysługują tylko na podstawie przepisów obowiązujących u danego pracodawcy (np. na podstawie poszczególnych pragmatyk służbowych). Nie funkcjonują również powszechnie obowiązujące regulacje prawne, które przewidywałyby wliczanie zarówno do tzw. ogólnego, jak i zakładowego stażu pracy, okresów pracy, o których mowa powyżej – wskazała w odpowiedzi Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Poinformowała RPO, że w związku z tym zaleciła przeprowadzenie w swoim resorcie odpowiednich analiz, a także zwróciła się do innych resortów z prośbą o rozważenie zasadności wprowadzenia zmian prawnych polegających na uwzględnianiu przy ustalaniu stażu pracy okresu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług w regulacjach pozostających w ich właściwości.

fot. freepik.com
oprac. /kp/