W Polsce skłonność do zakładania nowych firm jest mniejsza niż w Unii Europejskiej. Przedsiębiorcami chciałoby zostać 4% mężczyzn i 3% kobiet, z kolei średnia UE to odpowiednio 8% i 6%.
Eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego zwrócili uwagę w najnowszym "Tygodniku Gospodarczym PIE", że zgodnie z raportem OECD w Polsce wskaźniki samozatrudnienia są na poziomach zbliżonych do średnich unijnych i utrzymują się na stałym poziomie. Skłonność do zakładania nowych firm jest jednak mniejsza. Analitycy podkreślają, że rynki pracy ożywiły się już w większości państw członkowskich UE i krajów OECD, jednak samozatrudnienie nie powróciło do poziomu sprzed pandemii. – OECD zachęca, aby promować przedsiębiorczość i ułatwiać podejmowanie działalności gospodarczej, zwłaszcza wśród grup, które nie wykorzystują swojego potencjału w tym zakresie: kobiet, młodych, seniorów, imigrantów i osób z niepełnosprawnościami – wskazuje PIE.
Polacy i Polki są mniej więcej tak samo skłonni do zakładania nowych firm – deklaruje tak prawie 4% mężczyzn i 3% kobiet, jednak obie wartości są dwa razy mniejsze niż średnia UE, gdzie firmę mogłoby założyć 8% mężczyzn i 6% kobiet.
Luka przedsiębiorczości wynosi w Polsce 335 tys. osób – ok. 2/3 potencjalnych przedsiębiorców stanowią kobiety, a 70% to osoby powyżej 50. roku życia. Według raportu Missing Entrepreneurs luka w zakładaniu firm pomiędzy mężczyznami w wieku 30-49 lat – czyli grupą uznawaną za najbardziej aktywną – a resztą populacji wynosi ponad 34 mln w krajach OECD i 7,5 mln w UE. Wśród potencjalnych przedsiębiorców większość stanowią kobiety, a pod względem grup wiekowych – osoby starsze. Około 3/4 potencjalnych przedsiębiorców w krajach OECD to kobiety. Pod względem struktury wiekowej ponad 60% w krajach OECD i ponad 70% w UE to osoby w wieku 50-64 lat. Tylko 11% potencjalnych przedsiębiorców w OECD i UE to osoby młode (18-30 lat).
Zdaniem ekspertów PIE w obliczu wojny w Ukrainie zachęcanie uchodźców do zakładania działalności gospodarczych wydaje się szczególnie istotne. – OECD wymienia działania, które podejmowały kraje członkowskie, aby zapewnić odpowiednie wsparcie w tym zakresie. Przykłady obejmują zmiany regulacyjne, ułatwiające tworzenie firm, oraz nowe inicjatywy wsparcia – państwowe i pozarządowe. Wiele z tych programów to działania na niewielką skalę, głównie szkolenia, w tym językowe, i coaching – wymieniają. Niezbędne są polityki wspierające nie tylko konkretne, niedoreprezentowane grupy w rozpoczynaniu działalności, ale także ogół przedsiębiorców w czasach kryzysów. Z raportu Coface wynika, że wskaźnik niewypłacalności polskich przedsiębiorstw od kilku lat ma tendencję wzrostową, a w I półroczu 2023 r. wzrósł o 142% w porównaniu z I półroczem poprzedniego roku.
fot. freepik.com
oprac. /kp/