Nowa Ruda to nowy smogowy lider Polski. To dolnośląskie miasto zwyciężyło we wszystkich trzech kategoriach rankingu stworzonego przez Polski Alarm Smogowy: najwyższego stężenia pyłów PM10, najwyższego stężenia benzo[a]pirenu i liczby smogowych dni. Tuż za nią uplasowały się małopolskie miejscowości: Nowy Targ i Sucha Beskidzka. Na listę smogowych rekordzistów trafiły aż trzy uzdrowiska – Rabka Zdrój (woj. małopolskie), Szczawno-Zdrój (woj. dolnośląskie) i Goczałkowice-Zdrój (woj. śląskie). Dane do rankingu pochodzą z pomiarów Głównego Inspektoratu Ochrony środowiska i obejmują 2021 r.
Nie brakuje także miejscowości z regionu. W pierwszej wymienionej kategorii na trzecim miejscu znalazł się Wodzisław Śląski, natomiast na szóstym Godów. Wśród miejscowości o najwyższym stężenia benzo[a]pirenu są Rybnik (3.) i Godów (4.). Jednym z miast z największą liczbą dni smogowych w Polsce okazał się Wodzisław Śląski, który zajął trzecie miejsce. Dziewiąty jest Rybnik, dziesiąty Godów.
Na liście smogowych rekordzistów brakuje dużych miast. Przeważają małe i średnie miejscowości, jest również kilka wsi. Jeszcze kilka lat temu do rankingu trafiał Kraków, ale odkąd wprowadzono tam zakaz spalania węgla i drewna, powietrze uległo znaczącej poprawie. Stężenia pyłów i rakotwórczego benzo[a]pirenu spadły aż o 45%. Dużo gorzej jest wśród smogowych liderów – we wszystkich miejscowościach w rankingu powietrze nie nadawało się do oddychania przez dwa do trzech miesięcy w roku. Jeśli chodzi o średnioroczne stężenia rakotwórczego benzo[a]pirenu, to we wszystkich miejscowościach utrzymywały się na poziomie 700-1500% dopuszczalnej normy.
– Opublikowany przez nas ranking pokazuje Polskę w pigułce. Zanieczyszczenie powietrza mamy zarówno w większych miastach (Zabrze, Rybnik), średniej wielkości (Nowa Ruda, Nowy Targ) czy wreszcie wsiach: Zabierzów czy Godów, w którym mieszka zaledwie 1900 osób – mówi Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego. – To znamienne, że mała wieś Godów jest na 10. miejscu w Polsce, jeśli chodzi o liczbę dni smogowych w roku. W Godowie powietrze nie nadawało się do oddychania przez ponad dwa miesiące w roku. Jeszcze gorzej było w Nowej Rudzie – tam smog trwał 96 dni – czyli praktycznie całą zimę. Przykład Godowa pokazuje, że w wielu pozostałych polskich wsiach najprawdopodobniej nie dzieje się lepiej. Bardzo przykrym spostrzeżeniem jest obecność aż trzech miejscowości uzdrowiskowych w rankingu smogowych rekordzistów. Rabka-Zdój to aż 800% przekroczenia normy rakotwórczego benzo(a)pirenu. Podobnie w Szczawnie-Zdrój, gdzie normę dla tego zanieczyszczenia przekroczono aż siedmiokrotnie! – podkreśla Piotr Siergiej.
– Nie bez powodu polska stolica smogu znajduje się obecnie Dolnym Śląsku. Wynika to ze specyfiki miejscowości z dużą ilością starych kamienic w centrach oraz zapóźnieniem wsparcia finansowego dla domów wielorodzinnych. Jakość powietrza może się jeszcze pogorszyć w tym roku, gdyż rozpoczęto sprzedaż węgla brunatnego w regionie i zniesiono karalność palenia nim - komentuje sytuację Krzysztof Smolnicki z Dolnośląskiego Alarmu Smogowego.
fot. unsplash.com
oprac. /kp/