Koronawirus spowodował znaczne zmiany na rynku pracy. Przedsiębiorcy próbują za wszelką cenę pozostać na rynku, co jednocześnie pozwoli na utrzymanie dostępnych miejsc pracy. Mimo tak niesprzyjających okoliczności jedna grupa zawodowa dostała specjalne przywileje. Ryzykowny ruch rządu dotyczy górników, którym obiecano pracę aż do emerytury.

Jak informuje przewodniczący śląsko-dąbrowskiej solidarności Dominik Kolorz 13 kwietnia 2021 roku doszło do porozumienia między rządem a górnikami. Od początku związkowcy zwracali uwagę, że będą walczyć o gwarancję zatrudnienia dla wszystkich górników

We wrześniu 2020 roku przyjęto harmonogram który zakładał zlikwidowanie ostatniej kopalni w 2049 r. Natomiast w styczniu 2021 roku rząd w swojej propozycji umowy społecznej nie zawarł już żadnych dat. Z podjętych rozmów wynika, że rząd zaakceptował sporne gwarancje zatrudnienia dla górników do 2049 roku.

Gwarancje zatrudnienia dla górników

Gwarancje zatrudnienia do emerytury dla górników wraz z całym systemem osłon socjalnych będą zapisane w ustawie o funkcjonowaniu górnictwa. Jeżeli dojdzie do likwidacji jednej kopalni, w której dany górnik pracuje zostanie on przerzucony do pracy w drugiej. Chyba, że nie będzie istniała taka możliwość. Wtedy górnik będzie mógł skorzystać z urlopu górniczego lub z jednorazowej odprawy w wysokości 120 tys. zł.

Początkowo rząd , powołując się na niekonstytucyjność takiego rozwiązania, nakazał górnikom negocjowanie takich warunków w poszczególnych spółkach górniczych. Jednakże, ze względu na finansowe obciążenie spowodowane pandemią, do porozumienia na tym szczeblu nie doszło. Górnicy więc ponownie zwrócili się z postulatami do rządu, który przystali na gwarancje zatrudnienia dla górników na okres do 2049 roku.

Jeszcze dwie kwestie sporne

Dalsze konsultacje miały miejsce w piątek 16.04.21. Poruszane miały być jeszcze dwa punkty sporne czyli odpowiednia indeksacja wynagrodzeń górników w okresie do 2049 roku. Bowiem górnicy chcą uchronić się przed sytuacją w której z jednej strony rząd gwarantuje zatrudnienie, lecz pozwala na obniżenie pensji tym samym motywując zatrudnionych do zwolnień i szukania źródeł większego wynagrodzenia.

Ponieważ jednak, jak wskazuje Ministerstwo Aktywów Państwowych, indeksacja górniczych wypłat o 2 proc. powyżej średniej inflacji znacznie zwiększy koszty pracownicze do 2049 roku o 67,8 mld złotych. Jest to ok. 2,5 mld złotych co roku, czyli ponad 40 proc. więcej niż przy obecnych kosztach pracowniczych spółek górniczych. W związku z tym faktem rząd proponuje specjalny system premiowy.

Kolejną sporną kwestią w rozmowach rządu z górnikami jest zabezpieczenie w sytuacji gdyby Komisja Europejska nie zgodziła się na dotowanie polskiego górnictwa i trwający do 2049 roku harmonogram. Związkowcy dążą do zabezpieczenia przed zmianą ustalonej osi czasu zamykania kopalń. Nie ma możliwości na żadne przyspieszenie tego procesu.

Bez nowych miejsc pracy w górnictwie

Pod znakiem zapytania pozostaje tworzenie nowych miejsc pracy w górnictwie. PGG podjęła decyzję o wstrzymaniu kolejnej edycji stypendiów dla rocznika szkolnego 2021/2022 w klasach o specjalności górniczej i innych specjalności przydatnych w górnictwie. Obecnie zatrudnione osoby, skoro otrzymają gwarancje zatrudnienia do emerytury, będą pilnować swoich stanowisk więc bez sensu wydaje się być szkolenie nowych, młodych kandydatów do pracy w górnictwie.

Negocjacje nadal w toku

Na prośbę strony rządowej przerwano do wtorku 20 kwietnia negocjacje umowy społecznej między przedstawicielami rządu i związków zawodowych dotyczących górnictwa i transformacji województwa śląskiego.

Piątkowe negocjacje trwały kolejne 6 godzin i znajdują się już w końcowej fazie. Dokument jest już prawie w całości skończony. Jeżeli podczas najbliższych rozmów dojdzie do akceptacji wszystkich punktów umowy, to zostanie ona zaprezentowana przedstawicielom poszczególnych central związkowych. Po ich akceptacji, umowa zostanie podpisana i przekazana do notyfikacji Komisji Europejskiej, bowiem bez jej zgody nie wejdzie w życie.

Tymczasem, jak wskazują najnowsze dane Ministerstwa Aktywów Państwowych strata netto sektora górnictwo urosła przez rok o prawie 1,5 mld zł i osiągnęła poziom ponad 4,3 mld zł. W 2020 roku wydobycie spadło o 7,2 mln ton, a sprzedaż węgla zmniejszyła się w porównaniu do zeszłego roku o ok. 5,5 mln ton. Przychody polskiego górnictwa spadły z przeszło 30,3 mld zł w 2019 r. do nieco ponad 26,4 mld zł w 2020 r. Podobne dane odnoszą się również do kosztu produkcji jednej tony węgla. Jeszcze w 2019 r. było to 346,91 zł, zaś w roku 2020 koszt wynosił już 360,70 zł.

fot. pixaby

/oprac. d, źródło: spiderweb.pl/