Pałac w Chałupkach to barokowy budynek położony 300 m od mostu granicznego na Odrze. Obecnie znajduje się w nim hotel, restauracja i dom przyjęć.

Początki zamku w Chałupkach, wówczas w Boguminie, sięgają XIII w., gdy istniał tu drewniany gród strzegący brodu na Odrze. Być może jak uważa cześć czeskich historyków, został wzniesiony w 1247 r. przez pochodzącego z Górnych Łużyc rycerza Henryka z Baruthu. Po raz pierwszy jednak pisemna wzmianka o zamku pojawia się w dokumencie z 1373 r. Wystawiony 6 stycznia przez księcia raciborskiego Jana I dokument przyznaje rycerzowi Pasko w lenno zamek oraz miasto Bogumin i połowę wsi Zabełków. Był to wówczas typowy zamek obronny, otoczony fosą, który miał za zadanie chronić przeprawę przez pobliską rzekę. Pod koniec XIII w. leżący na prawym brzegu Odry gród oraz lewobrzeżne miasto lokacyjne Bogumin znalazły się w księstwie raciborskim.

Zamek zmieniał wielokrotnie właściciela, którymi najpierw byli książęta raciborsko-opawscy, a w 1422 r. książę raciborski Jan II Żelazny sprzedał zamek Barutswerde rycerzowi Bielikowi z Kornicy. W 1523 r. kupił go margrabia Jerzy Hohenzollern, pan Bytomia i właściciel zamku w Raciborzu. Ze względu na zagrożenie tureckie przebudował on zamek – zapewne wówczas powstały umocnienia bastionowe. W wyniku wojny trzydziestoletniej Hoohenzollernowie utracili ziemie bogumińską wraz zamkiem. Kolejnymi właścicielami była rodzina Henckel von Donnersmarck, która założyła park - zachowany do dzisiaj, rośnie w nim 26 gatunków drzew i krzewów - a gdy Bogumin odziedziczył Eliasz Andrzej Donnersmarck, około 1682 r. przebudował on stary graniczny zamek na barokowy pałac, zachowując wcześniejsze relikty. Nowy pałac powstał na bazie prostokąta, przykryty mansardowym dachem, z wieżą od strony północno-zachodniej. W 1742 r., po wojnach śląskich i podziale Śląska, pałac znalazł się po stronie pruskiej, a miasto Bogumin pozostało przy Habsburgach.

Od 1803 r. pałac był w rękach rodu Lichnowskich, a w 1846 r. kupił go Salomon von Rotschild ze słynnej żydowskiej rodziny bankierów. W 1907 r. dokonano ostatniej przebudowy wyglądu pałacu. Rodzina Rotschildów była właścicielem obiektu do 1936 r., kiedy to władze hitlerowskie przekazały go baronowej von Kirchen und Pancken, wdowie po generale. W 1945 r. przeszedł na własność państwa polskiego.

Przez wiele lat stał pusty, dopiero w drugiej połowie lat 70. XX w. zaczęto pierwsze prace remontowe - właścicielem było wówczas Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Usług Turystycznych w Katowicach. W 1983 r. otwarto we wnętrzach hotel, który istnieje do dzisiaj. W 1993 r. przekazano go gminie Krzyżanowice, a od 1994 r. wydzierżawiono go osobie prywatnej. - Naszym celem jest przywrócenie mu dawnego blasku oraz splendoru. Już obecnie zamek prezentuje się bardzo okazale. Zabytkowy park z aleją jesionową, lipami i kasztanowcami oraz rabatami róż jest pieczołowicie pielęgnowany. W zamku mieści się restauracja i hotel, a goście wchodzący do środka mogą podziwiać umieszczony nad wejściem kartusz herbowy Rothschildów - mówią właściciele.

fot. fotopolska.eu, Facebook Zamek Chałupki
oprac. /kp/